Waar staan we nu eigenlijk als organisatie? En waar willen we zijn binnen welk tijdsbestek? Om te starten met BIM in het beheer zijn dit cruciale vragen. Zorg dat je hiervoor een plan maakt, reserveer budget, stel hier een medewerker voor beschikbaar en toets je doelstellingen. In een vorig blog schreef ik al eens over BIM in beheer en nu laten wij je zien hoe je je eigen roadmap kan vormgeven.
INNovember
Recent heb ik over BIM in beheer nog een presentatie mogen geven op INNovember, de jaarlijks terugkerende innovatie maand op het gebied van technologische innovatie, procesinnovatie en sociale innovatie georganiseerd door Rijks Innovatie Community in samenwerking met maar liefst 13 Rijksonderdelen. De presentatie was gebaseerd op een pilot die wij met FMHaaglanden hebben mogen doen om te kijken wat het beheer vanuit een BIM model zou kunnen betekenen in het beheer voor FMHaaglanden. Enkele verdiepingen van het object Ministerie van Economische Zaken en Klimaat in Den Haag dienden als uitgangspunt.
Awareness
Het leuke van presenteren is dat de vragen open zijn en vaak gesteld worden door geïnteresseerden die nog zoekende zijn en van de hoed en de rand het soms nog net niet weten. De meeste vragen die ik over dit onderwerp krijg beginnen regelmatig met: "Waarom BIM inzetten voor het beheer?". Ik gebruik hiervoor dan vaak onderstaande afbeelding en stel dan de vraag "Welk van de onderstaande kubussen vertegenwoordigt de plattegrond? Is dat A, B, C of D?".
De vertaling van een plattegrond naar een 3D model blijkt lastiger dan gedacht. Duidelijk wordt dat 3D inzicht, vanuit een plattegrond, voor velen lastig is en dat men zich realiseert dat er in de praktijk wel vanaf een plattegrond gebouwd wordt. Iedereen weet overigens zo langzamerhand wel dat het inzicht, hoe alles zich tot elkaar verhoudt, vanuit een 3D model beter is in te schatten dan vanaf een plattegrond. Zo is ook bekend dat het detecteren van clashes vanuit modellen tijdens de engineeringsfase ook zijn voordelen biedt maar ook dat hiermee faalkosten kunnen worden gereduceerd. De gedachten om met een BIM-model te gaan beheren is nu al een stap dichterbij. Nieuwe vragen van geïnteresseerden zijn dan ook: "Wat zijn dan de beheer voordelen? Is er een business model?". En wat blijkt?! Het businessmodel is al snel te maken als je kijkt hoe er momenteel nog regelmatig gewerkt wordt.
Wij hebben een leuk filmpje gevonden hoe traditioneel een typisch dagje kantoor er uit kan zien (met dank voor het gebruik aan Woonstad Rotterdam).
Waar te beginnen?
Om te starten met BIM in het beheer vraag je je eerst af: "Waar staan we nu eigenlijk als organisatie? Waar willen we staan? En binnen welk tijdsbestek?". Een leidraad hiervoor is onderstaande afbeelding dat op basis van Levels handvatten geeft waar organisaties zich bevinden, waar je naartoe kan groeien en wat dit dan betekent. Veel beheerpartijen zijn nog op Level 1 of 0. Enkelen denken dat ze zich tussen Level 1 en 2 bevinden maar als zij de details nader bekijken blijkt het bijvoorbeeld enkel nog om een pilot te gaan die voldoet aan Level 2 en er nog veel stappen te zetten zijn voor betreffende organisatie.
Als organisatie kan je het doel stellen binnen X jaar naar Level 1 en 2 te groeien. Zorg dat je een plan van aanpak maakt, reserveer hier budget voor, stel hier een medewerker voor beschikbaar en toets je doelstellingen. Los van deze punten is het allerbelangrijkste om draagvlak te creëren binnen de organisatie. Dit kan je realiseren door te starten met een pilot. Begin klein en durf fouten te maken. Trek je ambitie(s) door na die ene pilot!!
Welk LOD niveau is eigenlijk wenselijk?
De afkorting LOD staat voor ‘Level of Development’, een status aanduiding van een BIM-project. Deze status is nodig omdat we naast een ‘getekende model weergave’ ook de hoeveelheid informatie willen benoemen. Dit noem je ook wel ‘Level of Detail’ en Level of Information’. Deze werkwijze is afkomstig van de AIA (American Institute of Architects). Het omschrijft globaal de eisen waaraan het model moet voldoen.
Welk detailniveau voor BIM in beheer nodig is, is afhankelijk van de klantvraag. De uitspraak over LOD wordt vaak anders geïnterpreteerd waardoor er verschillende verwachtingen zijn bij de betrokken partijen. Zegt het LOD iets over het dataniveau aan een element of is dit het detailniveau van de geometrie? Of beide? En hoe vraag je dit dan uit? Vragen waarvan de antwoorden van te voren kunnen worden vastgelegd. Dit kan met een protocol en ILS (BIM-Requirements) om verwachtingen af te stemmen. Voor onderhoudsplanningen is bijvoorbeeld andere data en detailniveau nodig dan voor elementen voor het beheer en onderhoud. Als er informatie nodig is voor ruimtemanagement hoe regel je dit dan in? En is er een koppeling met het FMIS nodig? Vastleggen van afspraken in een protocol liggen hier aan ten grondslag.
BIM-Requirements
Door de nieuwe ontwikkelingen wordt er met 3D steeds meer mogelijk. Gebouwen worden daarnaast steeds meer data-gestuurd. Het belang van goede data over je gebouw wordt daarom essentieel. Het gevolg van BIM is dat er steeds meer data door een model gefaciliteerd kan worden. Om je voor onvoorziene zaken te behoeden is het belangrijk om BIM-Requirements op te stellen. BIM-Requirements bestaan uit een protocol en een informatieleveringspecificatie (ILS). Een BIM protocol gaat in op ‘hoe’ er binnen een project met BIM gewerkt wordt en wanneer informatie wordt opgeleverd. Een ILS beschrijft ‘welke’ data in ‘welke’ vorm wordt aangeleverd. Dit gebeurt afhankelijk van het project door opdrachtnemers onderling maar ook al door opdrachtgevers.
BIM in beheer
BIM in beheer kan op verschillende manieren worden toegepast. Wat wij momenteel veelal in de markt zien is dat er steeds meer vanuit de opdracht gevende-, en opdracht nemende kant gestuurd wordt op het ontvangen van modellen op basis van een Basis ILS. Al dan niet een Basis ILS die is aangevuld met eigen (specifieke) wensen. Doordat er nog niet veel facilitaire software pakketten zijn die de aansluiting op een BIM model hebben of deze (nog) niet (goed) kunnen visualiseren zie je dat BIM in beheer nog steeds vanaf de zijlijn wordt bekeken. Het streven naar consistent gemodelleerd BIM modellen is dan ook een belangrijk gegeven om de aansluiting te krijgen in de toepassing van BIM in het beheer. Pas dan zullen facilitaire softwareleveranciers eerder geneigd zijn hun software pakket van een viewer te voorzien.
Gelukkig zijn er enkele koplopers in softwareland die de stap hebben gemaakt om Open BIM onderdeel uit te laten maken van hun beheer-, en facilitaire propositie. Het is daarom toe te juichen dat er aankomende koplopers zijn die momenteel bezig zijn Open BIM onderdeel uit te laten maken van hun propositie. Hierdoor kunnen we hopelijk snel af van de omwegen die momenteel gemaakt moeten worden om materialisatie, hoeveelheden, afmetingen en locaties via een import- en export functie in te lezen in hun facilitaire- en beheersoftware. Buiten deze paar koplopers om zal, tot die tijd, de toegevoegde waarde van een BIM model in het (facilitaire) beheer hoofdzakelijk bestaan uit het genereren van (Excel) overzichten die kunnen worden toegepast voor het uittrekken van materialen, hoeveelheden, afmetingen en de locatie ervan. Traditiegetrouw zal dit daarna handmatig verder verwerkt worden om als onderlegger te kunnen worden gebruikt voor het controleren van gegevens of als input dienen voor de (traditionele) aanbestedingen.
Wij zullen dan ook de softwareplatformen blijven volgen die hun focus hebben op BIM in beheer. Hopelijk zullen velen BIM snel binnen hun softwareomgeving omarmen en er een propositie in zien waardoor wij onze klanten kunnen blijven adviseren in de ontwikkelingen die BIM aan het doormaken is en de voordelen die het biedt binnen de softwareplatformen die er zijn.
Dat willen wij ook!!
Vragen over BIM en over hoe wij u kunnen helpen in de mogelijkheden die vanuit BIM geboden worden. Neem dan contact op via info@fimble.nl of met Michael Sandel
.svg)
